De maatregelen rondom het coronavirus hebben ook consequenties voor onze gemeenten. Lees hoe andere kerken en gemeenten hiermee omgaan en deel eigen creatieve ideeën. Update: 24 april.
Op 21 april heeft de overheid laten weten dat de meeste maatregelen in de strijd tegen het coronavirus voorlopig voortduren. Ook gemeenten kunnen dus de komende weken niet bij elkaar komen.
De huidige situatie stelt ons voor bijzondere uitdagingen en biedt tegelijk nieuwe kansen. Hoe geven we ons gemeenteleven in deze periode vorm? Hoe houden we elkaar vast als we elkaar misschien een tijdje niet op de vaste activiteiten kunnen ontmoeten? Waar zijn nieuwe kansen om het Evangelie bekend te maken in onze samenleving? Op deze pagina verzamelen we hiervoor ideeën vanuit Unie- en ABC-gemeenten en andere kerken en organisaties, ter inspiratie en bemoediging. Suggesties kunt u Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. aanleveren, zodat we deze pagina steeds verder kunnen uitbreiden.
Algemene richtlijnen
- Allereerst raden wij u aan om de maatregelen en adviezen van de overheid en de RIVM te volgen. Lees hier de informatie van de Rijksoverheid en het RIVM.
- Voor de regionale situatie kunt u de site van de GGD in uw regio bekijken.
- Het CIO (contactorgaan kerken en overheid, waar ook Unie en ABC in zijn vertegenwoordigd) overlegt regelmatig met minister Grapperhaus. Als hier relevante (afwijkende) informatie uitkomt, delen we dit met de gemeenten.
Diensten streamen via Kerkstream.nl
Veel gemeenten zijn de afgelopen periode overgegaan op het via internet uitzenden van kerkdiensten.
- Unie en ABC hebben daarom de website Kerkstream.nl in het leven geroepen. Hier kunnen gemeenten die hun diensten live streamen zelf hun stream aanmelden, zodat meer mensen die kunnen volgen en op die manier toch een dienst kunnen 'bijwonen'. De website staat ook open voor kerken uit andere kerkgenootschappen. Inmiddels bieden ruim vijftig kerken uit het hele land hun diensten op dit platform aan.
- Alternatieven voor live streamen is het vooraf opnemen van een overdenking/preek of meer aangeklede kerkdienst en die op de eigen website of bijvoorbeeld YouTube plaatsen. Via e-mail of sociale media kan vervolgens de link naar de betreffende opname worden gedeeld met de gemeenteleden of een bredere groep betrokkenen/belangstellenden.
Bekijk ook deze praktische, filmtechnische tips die we hebben opgesteld voor gemeenten die kerkdiensten opnemen.
Bekijk hier ook een aantal tips en aandachtspunten, onder meer rondom de privacywetgeving AVG.
Auteursrechten bij uitzenden van liederen
We hebben van verschillende gemeenten vragen gekregen over de auteursrechten rondom het online uitzenden van liederen via internet. De Unie betaalt jaarlijks via CCLi voor alle aangesloten gemeenten de auteursrechten voor het zingen en projecteren van liederen in de diensten. Tevens wordt rond het begin van elk kalenderjaar geïnventariseerd (via de gemeentestatistiek) welke gemeenten hun diensten streamen en dus de gezongen liederen via internet verspreiden. Deze gemeenten betalen via de Unie een extra bijdrage. De Unie is in overleg met BUMA over de situatie dat plotseling veel meer gemeenten hun diensten via internet verspreiden. U hoeft dus niet individueel voor uw gemeente iets te regelen - dit zou duurder zijn dan het als kerkgenootschap te regelen. Mogelijk betekent het wel dat u naderhand een extra bedrag moet betalen voor de aanvullende rechten. Dit gaat dan om circa 50 euro voor 2020. Ondertussen kunt u uw diensten alvast online uitzenden.
Andere manieren van gemeente-zijn
Gemeente-zijn is natuurlijk meer dan op zondag twee uurtjes bij elkaar komen. Misschien vormen de huidige omstandigheden wel een uitgelezen kans om elkaar meer buiten de vaste activiteiten op te zoeken én om meer naar buiten te treden. Ideeën vanuit gemeenten:
- Veel kerken hebben op Goede Vrijdag tijdens hun online dienst aan de gemeenteleden de mogelijkheid geboden om in huiselijke kring het Heilig Avondmaal te vieren. Hetzelfde kan worden gedaan op de reguliere avondmaalszondagen. U vindt hier ter inspiratie (rond opzet en bewoording) de brief die drie kerken in 2e Exloërmond en Valthermond (baptisten en PKN) hierover schreven.
- In veel gemeenten is het traditie om de bloemen ‘vanuit de dienst’ bij iemand te laten bezorgen. Een gemeente pleit ervoor om ook in deze periode elke week een boeket bloemen bij iemand te bezorgen, ook al worden er niet op dezelfde manier diensten gehouden. Dat is een onmisbaar gebaar voor zieken en ouderen, maar denk nu vooral ook aan de alleenstaanden.
- Met behulp van verschillende gemeenten hebben we speciale tips voor 'coronaproof jeugdwerk' verzameld - die vindt u hier.
- Een baptistengemeente biedt via facebook aan om mensen die zelf vanwege het coronavirus de deur niet uit kunnen, te helpen met bijvoorbeeld het doen van boodschappen of het ophalen van medicijnen. Dit aanbod geldt voor gemeenteleden én mensen van buiten de kerk. Hierbij moet natuurlijk worden nagedacht over de manieren van afleveren en betalen, en het houden van veilige afstand.
- Sommige gemeenten delen online een complete dienst met de gemeente via links naar liederen en een preek.
- In sommige gemeenten neemt de voorganger vanuit zijn eigen huiskamer zijn preek op als filmpje en deelt die via facebook en de gemeentewebsite. Andere voorgangers nemen een overdenking op vanuit de (lege) kerk of een andere locatie.
- Er zijn gemeenten die voor elke zondag per e-mail de invulling voor de zondagsschool aanbieden aan de ouders, waardoor het lopende programma door kan gaan. Soms wordt ook bijbehorend verwerkingsmateriaal bij de ouders langsgebracht.
- Unie en ABC Gemeenten zijn partner in het christelijke initiatief #nietalleen. Lees hier meer.
- Kinderwerk: Op deze website biedt Matthijs Vlaardingerbroek online kinderprogramma's aan, speciaalvoor deze tijd, zowel een wekelijks zondagsschoolprogramma met een verhaal, poppenspel, een bijpassend filmpje en suggesties voor verwerking, als een dagelijkse poppenshow rond een bijbelverhaal of bijbels thema.
- De Evangelische Omroep stelt tientallen opnames van Nederland Zingt-liederen beschikbaar voor gebruik in een digitale kerkdienst. De lijst bestaat uit een brede selectie van liederen; van ‘Abba Vader’ tot diverse psalmen en ‘Zegekroon’. De liederen zijn gratis te downloaden via de website eo.nl/samengeloven.
- Paulien Vervoorn schreef het e-book 'Online preken in onzekere tijden' over het vormgeven van digitale diensten. U vindt het hier.
- Gebedscursus: Alpha Nederland biedt een online Prayer Course aan, een reis door het Onze Vader in zes filmpjes. Om (online) in kringen/kleine groepen/gezinnen over door te praten.
- Bekijk ook de mogelijkheden en links die MissieNederland verzameld heeft.
- Ook de website Jezus.nl biedt online materiaal en ideeën om creatief om te gaan met het moeten annuleren van kerkdiensten.
- Bekijk ook de '6 kansen voor kerken in deze coronacrisis' op de website van Tear, met onder andere: omkijken naar ouderen in je straat - hebben zij nog iets nodig?
- Filmpje maken? Bekijk deze tips!
Meer tips om elkaar te inspireren? Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., zodat we ze hier kunnen delen.
Links naar andere tips en bijdragen
- Gemeenten wiens zendelingen vanwege de coronacrisis plotseling terug naar Nederland komen zijn misschien op zoek naar huisvesting. MissieNederland heeft een overzicht van huizen die voor dit doel voor een redelijk tarief te huur zijn
- 'Hoe de vroege kerk omging met twee ingrijpende epidemieen ... en twee keer zo groot werd' - Gratis te downloaden boekje van Joel News en MissieNederland
- Mooi overzicht van mogelijke gebedspunten en diaconale acties op de website van Diaconaal Steunpunt
- Op de EO-webpagina van Nederland Zingt staat een overzicht van online christelijke uitzendingen, zoals concerten van artiesten en kerkdiensten
