Een kleine kerk als goed nieuws voor de maatschappij, hoopvolle verwachting of idioot idealisme?
Onderzoeker en seminarium-docent Daniël Drost zal op dinsdag 12 november zijn proefschrift aan de Vrije Universiteit verdedigen met de titel "Diaspora as Mission: John Howard Yoder, Jeremiah 29 and the Shape and Mission of the Church".
De tijd waarin we leven wordt regelmatig post-Christendom genoemd. De kerk wordt kleiner, minder invloedrijk en minder vanzelfsprekend in de Westerse cultuur. Sommigen zien dit vooral als een verlies. Anderen, zoals de Amerikaanse theoloog John Howard Yoder, zien dat anders. Yoder gebruikt de brief van Jeremia aan de ballingen in Babel (Jeremia 29) om te beschrijven hoe Gods volk, zowel jodendom als kerk, geroepen is om in de verstrooiing te leven. De sociale vorm die deze verstrooide gemeenschappen hebben functioneren als goed nieuws voor de maatschappij waar ze deel van uit maken. Dat is Yoders overtuiging. Drost onderzocht of dit theologisch gezien klopt en hoe dit er in de praktijk uit kan zien.
Vanuit de theologie reflectie, maar ook vanuit de drie onderzochte geloofsgemeenschappen kwamen er verschillende kritische tegengeluiden. De belangrijkste hiervan is het hoog idealistische gehalte van Yoder’s visie op de kerk. Dit idealisme leidt tot allerlei grenzeloosheid, regelmatig resulterend in moeheid, burn-out en ontmoediging. Die grenzeloosheid is ook te zien in Yoders eigen leven, waarin hij vrouwen misbruikte vanuit het idee dat we in een nieuwe eschatologische tijd leven. Deze vorm van idealistische grenzeloosheid is natuurlijk nog schadelijker geweest, alleen al voor de levens van de vrouwen die dit overkomen is.
Wat betekent kerk zijn in deze tijd? Wat zijn de perspectieven en wat zijn de valkuilen? Het onderzoek van Drost, gefinancierd vanuit het Feisserfonds, doet daar concrete voorstellen voor, vanuit een kritische houding en in gesprek met de laatste ecclesiologische ontwikkelingen. Hoewel Yoders benadering veel oplevert voor het nadenken over kerkzijn in deze tijd, is het idealistische karakter van zijn visie op de kerk zijn grootste zwakte.
De publieke verdediging van Daniël Drost is op dinsdag 12 november, 15.45 uur in de aula van de Vrije Universiteit Amsterdam. Vrije toegang, opgave niet nodig.